ΤΑ ΣΜΥΡΝΕΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
Εισαγωγικό σημείωμα: Ο Μικρασιατικός πόλεμος έληξε με την ήττα των Ελλήνων τον Αύγουστο του 1922, με αποτέλεσμα την υποχώρηση του ελληνικού στρατού, τον οποίο ακολούθησαν χιλιάδες πρόσφυγες από την Σμύρνη. Την καταστροφή της Σμύρνης ακολούθησε η καταστροφή κι άλλων περιοχών όπως το Αϊβαλί, τα Βουρλά και τα Μοσχονήσια.
Τα σμυρνέϊκα τραγούδια
Το καθρεφτάκι σου παλιό
και πίσω απ’ τη θαμπάδα
η Σμύρνη με το Κορδελιό*
και η παλιά Ελλάδα
Μουτζουρωμένο το γυαλί
μα πίσω απ’ τους καπνούς του
βλέπει ο Θεός το Αϊβαλί
και σταματάει ο νους του
Τα σμυρνέικα τραγούδια
ποιος σου τα ‘μαθε
να τα λες και να δακρύζεις
της καρδιάς μου ανθέ
Το καθρεφτάκι σου παλιό
και το μυαλό χαμένο
σε ποιο τα ήπιες καπηλειό
και βγήκες μεθυσμένο
Μουτζουρωμένο το γυαλί
μα πίσω απ’ τους καπνούς του
βλέπει ο Θεός το Αϊβαλί
και σταματάει ο νους του
Τα σμυρνέικα τραγούδια
ποιος σου τα ‘μαθε
να τα λες και να δακρύζεις
της καρδιάς μου ανθέ
*Κορδελιό: περιοχή της Σμύρνης
Μουσική: Παντελής Θαλασσινός
Στίχοι: Ηλίας Κατσούλης
Σκηνοθεσία: Γιάννης Μαράκης
Λαμβάνοντας υπόψη σας τις πληροφορίες του εισαγωγικού σημειώματος να γράψετε το ερμηνευτικό σας σχόλιο για το τραγούδι. Πιστεύετε πως η μουσική συμβάλλει στην εκτόνωση του ανθρώπινου πόνου; Να απαντήσετε σε ένα κείμενο 150-200 λέξεων.
Στο συγκεκριμένο τραγούδι αναδεικνύεται ο πόνος και η νοσταλγία για την πατρίδα. Πιο συγκεκριμένα, ένα παλιό καθρεφτάκι στέκεται η αφορμή να φέρει στη μνήμη του το ποιητικό υποκείμενο περιοχές της Μικράς Ασίας (η Σμύρνη με το Κορδελιό / και η παλιά Ελλάδα) με μακρά ελληνική παράδοση, οι οποίες, όμως, μετά τον μικρασιατικό πόλεμο καταστράφηκαν και οι ελληνικοί πληθυσμοί που ζούσαν εκεί έγιναν πρόσφυγες στον ελλαδικό χώρο. Οι μεταφορές «και το μυαλό χαμένο» και «βλέπει ο Θεός το Αϊβαλί / και σταματάει ο νους του» αισθητοποιεί πως η ανάμνηση αυτών των γεγονότων δημιουργεί συναισθήματα θλίψης όχι μόνο στους ανθρώπους αλλά και στον ίδιο τον Θεό. Στους στίχους της τρίτης και έκτης στροφής, που επαναλαμβάνονται, το ποιητικό υποκείμενο μπορούμε να υποθέσουμε πως απευθύνεται σε β’ ενικό «σου / λες / δακρύζεις» σε κάποιο αγαπημένο πρόσωπο ή στον εαυτό του λόγω της τρυφερής κλητικής προσφώνησης «της καρδιάς μου ανθέ» αναδεικνύοντας τα νοσταλγικά και μελαγχολικά συναισθήματα που γεννιούνται από τα «σμυρνέϊκα τραγούδια» που διατηρούν την πατρίδα ζωντανή στο μυαλό και στην καρδιά πλέον.
Προσωπικά, πιστεύω πως η μουσική μπορεί να αποτελέσει μέσο κάθαρσης στην ψυχή του ανθρώπου. Μέσω της έκφρασης ποικίλων συναισθηματικών καταστάσεων όπως ο ανθρώπινος πόνος η μουσική συμβάλλει στην δημιουργική εκτόνωση αυτών και ανακουφίζει την ανθρώπινη ψυχή.
Average Rating