ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΣ

Read Time:2 Minute, 24 Second

🔹 Τίτλος Σεναρίου:

Αναλφαβητισμός στον 21ο αιώνα: Κατανόηση και Δημιουργία Κειμένου Ακαδημαϊκού Λόγου

🔹 Τάξη / Επίπεδο:

Γ’ Λυκείου / Μαθήματα Νεοελληνικής Γλώσσας & Έκφρασης ή Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός

🔹 Διδακτικός Σκοπός και Διδακτικοί Στόχοι:

Διδακτικός σκοπός
Να κατανοήσουν οι μαθητές το φαινόμενο του αναλφαβητισμού στον 21ο αιώνα, με έμφαση στον παραδοσιακό και ψηφιακό αναλφαβητισμό, να αναπτύξουν κριτική σκέψη για τις κοινωνικές επιπτώσεις και ανισότητες που αυτός δημιουργεί, και να εξασκηθούν στην παραγωγή ακαδημαϊκού λόγου, μιμούμενοι πρότυπα οργάνωσης, ύφους και επιχειρηματολογίας, ώστε να εκφράζουν τεκμηριωμένες απόψεις με υπευθυνότητα και ευαισθησία απέναντι στην κοινωνική δικαιοσύνη.

Ως προς τη γνώση:

Να κατανοήσουν οι μαθητές την έννοια και τις μορφές του αναλφαβητισμού (παραδοσιακός & ψηφιακός).
Να αναγνωρίσουν τα αίτια και τις συνέπειες του φαινομένου.

Ως προς τις δεξιότητες:

Να εξασκηθούν στην παραγωγή ακαδημαϊκού λόγου (άρθρο / ενημερωτικό δοκίμιο).
Να εξασκηθούν στη μίμηση ύφους, οργάνωσης και επιχειρηματολογίας.
Να εντοπίζουν και να χρησιμοποιούν πειστικά τεκμήρια.

Ως προς τη στάση:

Να αναπτύξουν κριτική σκέψη γύρω από κοινωνικά προβλήματα και ανισότητες.
Να ευαισθητοποιηθούν ως προς τον ρόλο της εκπαίδευσης και της τεχνολογίας στην κοινωνική δικαιοσύνη.

🔹 Προαπαιτούμενες γνώσεις:

Βασικές δεξιότητες κατανόησης δομημένων κειμένων.
Εξοικείωση με την έννοια του λειτουργικού και ψηφιακού γραμματισμού.
Εμπειρία στην παραγωγή παραγράφου και παραγράφων-δομής επιχειρηματολογίας.

🔹 Διδακτική πορεία:

🔸 1η Φάση: Εισαγωγή & Ενεργοποίηση (15’)

Ερωτήσεις πυροδότησης:
«Τι σημαίνει για εσάς “να ξέρεις να γράφεις και να διαβάζεις”; Είναι αρκετό στον σημερινό κόσμο;»
Προβολή μικρού βίντεο (π.χ. από UNESCO ή YouTube) σχετικό με τον ψηφιακό αποκλεισμό.
Δημιουργία εννοιολογικού χάρτη με τις λέξεις: γραμματισμός, φτώχεια, τεχνολογία, συμμετοχή.

🔸 2η Φάση: Κατανόηση κειμένου (25’)

Μελέτη αποσπασμάτων από το άρθρο (σε ομάδες ή ομαδοσυνεργατικά).
Καθοδηγούμενη ανάγνωση με στόχο:
α) ύφος (επίσημο, αντικειμενικό, δομημένο),
β) δομή (εισαγωγή, αιτίες, συνέπειες, λύσεις, συμπεράσματα),
γ) σύνδεση τεκμηρίων και επιχειρημάτων.

🔸 3η Φάση: Ασκήσεις ενίσχυσης κατανόησης (15’)

Συμπλήρωση πίνακα με τα αίτια – συνέπειες – λύσεις για τον ψηφιακό αναλφαβητισμό.
Εντοπισμός λέξεων-κλειδιών (π.χ. «κοινωνική συνοχή», «ισότιμη πρόσβαση», «γραμματισμός»).

🔸 4η Φάση: Παραγωγή λόγου (30’-40’)

Εκφώνηση εργασίας:
«Ακολουθώντας τη δομή και το ύφος του κειμένου που μελετήσαμε, γράψτε ένα σύντομο δοκίμιο (300-400 λέξεις) για τον οικονομικό αναλφαβητισμό ως σύγχρονο κοινωνικό φαινόμενο».
Υποστήριξη με φυλλάδιο-οδηγό που περιλαμβάνει:
- Παράδειγμα περίληψης.
- Ερωτήσεις οδηγούς: Ποια είναι τα αίτια; Ποιες οι συνέπειες; Ποιοι τρόποι αντιμετώπισης;

🔸 5η Φάση: Παρουσίαση και αναστοχασμός (15’)

Επιλογή 2-3 κειμένων από μαθητές για προφορική παρουσίαση.
Συζήτηση για το πώς διαφοροποιείται το ύφος από άλλες μορφές γραφής (π.χ. προσωπική έκθεση).
Σχολιασμός στοιχείων ύφους: χρήση πηγών, λεξιλογίου, αποστασιοποιημένου ύφους.

🔹 Διδακτικό Υλικό:

Το βασικό άρθρο του σεναρίου («Αναλφαβητισμός – Αίτια, Συνέπειες και Τρόποι Αντιμετώπισης»).
Οι ασκήσεις του συνοδευτικού αρχείου.
Φύλλο εργασίας με ασκήσεις ύφους και δομής.
Οδηγός συγγραφής ακαδημαϊκού λόγου.
Πίνακας ή διαδραστικός πίνακας για προβολή διαφανειών.

🔹 Αξιολόγηση:

Διαμορφωτική: Κατά τη διάρκεια της παραγωγής λόγου (παρατηρήσεις, ανατροφοδότηση).
Συνολική: Βαθμολόγηση γραπτού με βάση κριτήρια: σαφήνεια, δομή, λεξιλόγιο, τεκμηρίωση, μίμηση ύφους.

🔹 Διεύρυνση / Προέκταση:

Δημιουργία μαθητικής εφημερίδας / blog με άρθρα για σύγχρονους «γραμματισμούς».
Συνεργασία με εκπαιδευτικούς πληροφορικής για σύνδεση με ψηφιακές δεξιότητες.

ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΣ-ΑΣΚΗΣΕΙΣ Download

About Post Author

evi

Ονομάζομαι Εύη Πεπέ και είμαι εκπαιδευτικός-φιλόλογος-συγγραφέας. Είμαι πτυχιούχος της «Κλασικής Φιλολογίας» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) με μεταπτυχιακές σπουδές στις «Επιστήμες της Αγωγής» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ). Επίσης, διαθέτω σεμιναριακή επιμόρφωση στην «Ειδική Αγωγή» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ) και στην Εκπαίδευση Ενηλίκων του Ινστιτούτου Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης. Εργάζομαι στον χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης (σχολεία & φροντιστήρια) και συνεργάζομαι με τους εκδοτικούς οίκους 24γράμματα (https://24grammata.com/) και Upbility (https://upbility.gr/), ενώ δείγμα της δουλειάς μου έχει αναρτηθεί στους ιστοτόπους: study4exams.gr, lexigram.gr και https://users.sch.gr/ipap/index.htm

pepeevi@hotmail.com

https://ekpaid-evi.gr