ΔΙΚΑΙΟ & ΗΘΙΚΗ: ΑΞΙΕΣ, ΙΔΑΝΙΚΑ, ΑΡΕΤΕΣ, ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ & ΠΡΟΤΥΠΑ – ΕΙΔΩΛΑ & ΜΟΔΑ – ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ

Read Time:9 Minute, 5 Second

Διδακτικό Σενάριο: Τα social media και οι αξίες μας

1. Τίτλος:

Η επιρροή των social media στις αξίες και τα πρότυπά μας

2. Εκπαιδευτικό επίπεδο:

Γυμνάσιο / Λύκειο

3. Διάρκεια:

2 διδακτικές ώρες (90 λεπτά)

Διδακτικός Σκοπός

Να κατανοήσουν οι μαθητές/τριες τον ρόλο των social media στη διαμόρφωση των αξιών και των προτύπων της σύγχρονης νεολαίας, να αναπτύξουν κριτική και συνειδητή στάση απέναντι στις εικόνες και τα μηνύματα που λαμβάνουν από αυτά, καθώς και να ενισχύσουν την ικανότητά τους να εκφράζουν και να τεκμηριώνουν τις απόψεις τους τόσο προφορικά όσο και γραπτά, προτείνοντας παράλληλα υπεύθυνους τρόπους χρήσης των social media.

4. Στόχοι:

  • Να κατανοήσουν οι μαθητές/τριες τον τρόπο με τον οποίο τα social media επηρεάζουν τις αξίες και τα πρότυπα της νεολαίας.
  • Να αναπτύξουν κριτική σκέψη απέναντι στην εικόνα που προβάλλεται στα social media.
  • Να εκφράσουν τις απόψεις τους μέσα από προφορικό και γραπτό λόγο.
  • Να προτείνουν λύσεις για τη συνειδητή χρήση των social media.

5. Υλικά:

  • Τα δοθέντα κείμενα (ομιλία και επιστολή)
  • Πίνακας ή διαδραστικός πίνακας για προβολή διαφανειών
  • Φύλλα εργασίας
  • Βίντεο/εικόνες από social media (προαιρετικά)
  • Φύλλο αξιολόγησης

6. Περιγραφή Δραστηριοτήτων:

1η ώρα:

Εισαγωγή και Ανάγνωση Κειμένων

  • Ο/Η εκπαιδευτικός παρουσιάζει το θέμα με ερωτήσεις κλειδιά:
    • Πώς χρησιμοποιούμε τα social media;
    • Ποια πρότυπα προβάλλονται εκεί;
  • Διαβάζονται από τους μαθητές τα δύο κείμενα (ομιλία & επιστολή).
  • Συζήτηση στην τάξη: Ποια είναι τα βασικά μηνύματα των κειμένων;

Συγκριτική Ανάλυση

  • Σε ομάδες, οι μαθητές συμπληρώνουν πίνακα σύγκρισης (όπως αυτόν που έχεις δώσει) για:
    • θεματολογία
    • σκοπό
    • ύφος
  • Κοινή συζήτηση των αποτελεσμάτων.

2η ώρα:

Κριτική Σκέψη και Δημιουργική Έκφραση

  • Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και συζητούν:
    • Πώς τους επηρεάζουν τα social media στην καθημερινότητά τους;
    • Ποιες αξίες πιστεύουν ότι κινδυνεύουν ή ενισχύονται;
  • Κάθε ομάδα γράφει μια μικρή ομιλία ή επιστολή που να προτείνει λύσεις για τον καλύτερο χειρισμό των social media.

Παρουσίαση & Συζήτηση

  • Οι ομάδες παρουσιάζουν τις προτάσεις τους.
  • Συλλογική διαμόρφωση ενός σύντομου ψηφίσματος τάξης ή κώδικα δεοντολογίας για τη χρήση social media.

7. Αξιολόγηση:

  • Παρακολούθηση της συμμετοχής στη συζήτηση και ομαδική εργασία.
  • Αξιολόγηση της γραπτής εργασίας (ομιλία/επιστολή).
  • Αυτοαξιολόγηση και ανταλλαγή απόψεων στο τέλος του μαθήματος.

8. Επέκταση:

  • Δημιουργία αφίσας ή βίντεο με το μήνυμα της τάξης για τα social media και τις αξίες.
  • Πρόσκληση ειδικού (π.χ. ψυχολόγου ή κοινωνιολόγου) για συζήτηση.

Διδακτικό Σενάριο: Δικαιοσύνη, Νομιμότητα, Ποινή, Τιμωρία και Δίκαιο

Διδακτικός Σκοπός

Να κατανοήσουν οι μαθητές/τριες τις βασικές έννοιες της δικαιοσύνης, της νομιμότητας, της ποινής και της τιμωρίας, να διακρίνουν τις μεταξύ τους διαφορές και να συνειδητοποιήσουν τον ρόλο του γραπτού και άγραφου δικαίου στην κοινωνία. Επιπλέον, να αναπτύξουν κριτική και ηθική σκέψη μέσα από τη συζήτηση κοινωνικών ζητημάτων που αφορούν το δίκαιο και την εφαρμογή του, ενισχύοντας παράλληλα την ικανότητά τους να εκφράζουν με σαφήνεια και τεκμηρίωση τις απόψεις τους.

Στόχοι Μαθήματος

  • Να κατανοήσουν οι μαθητές τις βασικές έννοιες της δικαιοσύνης, της νομιμότητας, της ποινής και της τιμωρίας.
  • Να ξεχωρίζουν τις διαφορές μεταξύ δικαιοσύνης και νομιμότητας, καθώς και μεταξύ ποινής και τιμωρίας.
  • Να αντιληφθούν τον ρόλο του γραπτού και άγραφου δικαίου.
  • Να συζητήσουν ηθικά και κοινωνικά ζητήματα σχετικά με το δίκαιο και την εφαρμογή του.

Δομή Μαθήματος

1. Εισαγωγή: Έννοιες Δικαιοσύνης και Νομιμότητας (15 λεπτά)

  • Παρουσίαση ορισμών (με σύντομες εξηγήσεις):
    • Δικαιοσύνη: ηθική αρχή για το τι είναι σωστό και δίκαιο.
    • Νομιμότητα: συμμόρφωση με τους νόμους.
  • Παράδειγμα προς συζήτηση: Η περίπτωση του ανθρώπου που κλέβει ψωμί για να ταΐσει το παιδί του (παράνομος αλλά ίσως δίκαιος).
  • Ερώτηση προς τους μαθητές: Πιστεύετε ότι όλα όσα είναι νόμιμα είναι και δίκαια;

2. Ποινή και Τιμωρία – Διαφορές και Σκοπός (15 λεπτά)

  • Ορισμοί:
    • Ποινή: θεσμική συνέπεια που επιβάλλεται από το κράτος.
    • Τιμωρία: αρνητική συνέπεια με συναισθηματική φόρτιση, όχι απαραίτητα θεσμική.
  • Παραδείγματα:
    • Ποινή: φυλάκιση για ληστεία.
    • Τιμωρία: μαθητής που μένει μόνος στο διάλειμμα.
  • Συζήτηση: Ποιος σκοπός είναι πιο αποτελεσματικός για τη διατήρηση της τάξης;

3. Δίκαιο – Γραπτό και Άγραφο (15 λεπτά)

  • Παρουσίαση:
    • Γραπτό δίκαιο: καταγεγραμμένοι νόμοι και κανόνες.
    • Άγραφο δίκαιο: έθιμα και κοινωνικοί κανόνες.
  • Παράδειγμα: Το Σύνταγμα ως γραπτό δίκαιο, το έθιμο της φιλοξενίας ως άγραφο.
  • Δραστηριότητα: Οι μαθητές φτιάχνουν ένα μικρό κατάλογο κανόνων που εφαρμόζονται στην οικογένεια ή στην τάξη τους (γράψιμο ή άγραφα).

4. Άσκηση – Συγκριτικοί Πίνακες (20 λεπτά)

  • Συμπλήρωση πίνακα από τους μαθητές (ομαδικά ή ατομικά) με βάση τα χαρακτηριστικά που δόθηκαν:
ΧαρακτηριστικόΔικαιοσύνηΝομιμότητα
Τι εκφράζειΗθικό, τι δίκαιοΤυπικό, τι προβλέπει ο νόμος
ΠηγήΗθική, αξίεςΣύνταγμα, νόμοι
Είναι πάντα το ίδιο;ΌχιΝαι
ΠαραδείγματαΑνθρωπισμός, ισότηταΦορολογικοί νόμοι

(Και ανάλογα για Τιμωρία και Ποινή, Γραπτό και Άγραφο Δίκαιο)

5. Προβληματισμοί και Συζήτηση (20 λεπτά)

  • Παρουσίαση και συζήτηση με ερωτήματα:
    • Είναι πάντα δίκαιοι οι νόμοι;
    • Πρέπει να υπακούμε σε άδικους νόμους;
    • Ποιος αλλάζει τους άδικους νόμους σε μια δημοκρατία;
    • Ποιος έχει την ευθύνη για τη σωστή εφαρμογή των ποινών;
    • Μπορεί το άγραφο δίκαιο να είναι πιο δίκαιο από τον νόμο;
  • Προτροπή για προσωπικές απόψεις και σύντομες τοποθετήσεις.

6. Συμπέρασμα και Ανακεφαλαίωση (10 λεπτά)

  • Επισημαίνεται η διαφορά μεταξύ ηθικής (δικαιοσύνη) και θεσμικού (νομιμότητα).
  • Αναδεικνύεται η σημασία της κριτικής σκέψης απέναντι στο δίκαιο και η αξία της συμμετοχής στη δημοκρατία.
  • Τονίζεται η ανάγκη για νομική παιδεία και σεβασμό στα δικαιώματα.

Υλικό Υποστήριξης

  • Φύλλο εργασίας με τους συγκριτικούς πίνακες.
  • Παράδειγμα σύντομου κειμένου ή αφήγησης για την περίπτωση του κλέφτη του ψωμιού.
  • Ερωτήσεις για τον προβληματισμό.
  • Προτάσεις για περαιτέρω ανάγνωση ή συζήτηση (π.χ. αποσπάσματα από Σοφοκλή — Αντιγόνη).
  • Τα δοθέντα κείμενα
  • Διαδραστικός πίνακς για προβολή διαφανειών

Προτεινόμενες Επεκτάσεις

  • Δημιουργία ρόλων: Μικρή θεατρική αναπαράσταση μιας δικαστικής υπόθεσης (π.χ. ο κλέφτης, ο δικαστής, ο πολίτης).
  • Συγγραφή σύντομης έκθεσης με θέμα «Τι σημαίνει δικαιοσύνη για μένα».
  • Έρευνα για παραδείγματα άγραφου δικαίου από την τοπική κοινωνία ή την ιστορία.

Διδακτικό Σενάριο

Θέμα: Ηθική, Πρότυπα και Είδωλα στη Σύγχρονη Κοινωνία

Διδακτικός Σκοπός
Να κατανοήσουν οι μαθητές/τριες τη διάκριση μεταξύ ηθικής, προτύπων και ειδώλων, να αντιληφθούν τον ρόλο και την επίδρασή τους στη διαμόρφωση της προσωπικότητας και της κοινωνίας, και να αναπτύξουν κριτική σκέψη για τον τρόπο με τον οποίο επιλέγουν και υιοθετούν πρότυπα στη ζωή τους.


Επιμέρους Διδακτικοί Στόχοι

  1. Να ορίζουν και να διακρίνουν τις έννοιες της ηθικής, των προτύπων και των ειδώλων.
  2. Να αναγνωρίζουν πώς τα πρότυπα και τα είδωλα επηρεάζουν τις αξίες και τη συμπεριφορά των ατόμων και της κοινωνίας.
  3. Να εντοπίζουν θετικά και αρνητικά πρότυπα στη σύγχρονη κοινωνία.
  4. Να αναπτύξουν την ικανότητα κριτικής αξιολόγησης των προτύπων που συναντούν, τόσο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης όσο και στον άμεσο κοινωνικό τους περίγυρο.
  5. Να εκφράζουν γραπτώς και προφορικώς απόψεις σχετικά με την επίδραση της ηθικής και των προτύπων στη ζωή τους.

1. Εισαγωγή (10 λεπτά)

  • Προτροπή συζήτησης:
    Ποιοι είναι οι άνθρωποι που θαυμάζετε; Γιατί τους θαυμάζετε; Ποια χαρακτηριστικά τους σας εμπνέουν;
  • Σύντομη παρουσίαση των βασικών όρων: Ηθική, Πρότυπα, Είδωλα (με απλές καθημερινές αναφορές).

2. Ανάγνωση και ανάλυση κειμένου (15 λεπτά)

  • Οι μαθητές διαβάζουν το κείμενο (είτε ατομικά είτε ομαδικά).
  • Συζήτηση:
    • Τι είναι η ηθική;
    • Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά των προτύπων;
    • Πώς διαφέρουν τα είδωλα από τα πρότυπα;
    • Ποιοι είναι οι κίνδυνοι του θαυμασμού των ειδώλων χωρίς ουσία;

3. Δημιουργία συγκριτικού πίνακα (20 λεπτά)

  • Εργασία σε ομάδες: Να συμπληρώσουν τον συγκριτικό πίνακα, με βάση τα στοιχεία του κειμένου.
ΚριτήριοΠρότυπαΕίδωλα
ΟρισμόςΥπαρκτά πρόσωπα που εμπνέουν με ήθος, στάση και πράξειςΠροβεβλημένα πρόσωπα που θαυμάζονται για εικόνα ή φήμη
Κριτήριο θαυμασμούΗ αξία, το ήθος, η προσφοράΗ εξωτερική εμφάνιση, δημοσιότητα, προβολή
ΣτόχοςΝα εμπνέουν και να διδάσκουνΝα εντυπωσιάζουν και να προκαλούν θαυμασμό
ΑντίκτυποςΣυμβάλλουν στην ηθική διαμόρφωση και τον χαρακτήραΕστιάζουν στην επιφάνεια, ενισχύουν ατομικισμό ή επιπολαιότητα
Διάρκεια επιρροήςΜακροχρόνια και ουσιαστικήΣυνήθως εφήμερη και επιφανειακή
ΠαραδείγματαΚαθηγητής με αγάπη για διδασκαλία, γιατρός, αθλητής με ήθοςInfluencer χωρίς ουσιαστικό έργο, trapper με βία, τηλεοπτικά ριάλιτι πρόσωπα
Ρόλος στην κοινωνίαΧτίζουν χαρακτήρες, ενδυναμώνουν παιδεία και συνοχήΠροκαλούν σύγχυση αξιών, προωθούν επιφανειακά πρότυπα

4. Εφαρμογή – Δημιουργική άσκηση (15 λεπτά)

  • Οι μαθητές γράφουν ένα σύντομο κείμενο ή κάνουν μια μικρή παρουσίαση για ένα πρότυπο που γνωρίζουν ή θαυμάζουν και για ένα είδωλο που γνωρίζουν, αναλύοντας γιατί το θεωρούν πρότυπο ή είδωλο.
  • Προτροπή: Πώς θα μπορούσε το είδωλο να εξελιχθεί σε πρότυπο;

5. Συζήτηση και συμπεράσματα (10 λεπτά)

  • Συζήτηση για το πώς μπορούμε να επιλέγουμε καλύτερα πρότυπα στη ζωή μας.
  • Ποιος ο ρόλος της ηθικής στην καθημερινότητά μας;
  • Πώς μπορούμε να ενισχύσουμε την ηθική κουλτούρα στο σχολείο και την κοινωνία;

6. Εργασία για το σπίτι (προαιρετική)

  • Να παρατηρήσουν στην καθημερινότητά τους πρότυπα και είδωλα και να καταγράψουν 2-3 παραδείγματα από κάθε κατηγορία.
  • Να γράψουν πώς μπορούν να εμπνευστούν από αυτά για να γίνουν καλύτεροι άνθρωποι.

7. Υλικά:

  • Τα δοθέντα κείμενα (ομιλία και επιστολή)
  • Πίνακας ή διαδραστικός πίνακας για προβολή διαφανειών
  • Φύλλα εργασίας
  • Βίντεο/εικόνες από social media (προαιρετικά)
  • Φύλλο αξιολόγησης

Διδακτικό Σενάριο:

Μόδα: Έκφραση ή Υποταγή;

Διδακτικός Σκοπός
Να κατανοήσουν οι μαθητές/τριες τη διπλή φύση της μόδας ως μέσο προσωπικής έκφρασης αλλά και ως μέσο κοινωνικής πίεσης και υποταγής, να αναπτύξουν κριτική σκέψη για τα αίτια και τις επιπτώσεις της μόδας, και να βελτιώσουν την ικανότητά τους στην παραγωγή επιχειρηματολογικού λόγου.

Στόχοι:

  • Να κατανοήσουν οι μαθητές τη διπλή φύση της μόδας ως μέσο έκφρασης και ως μέσο κοινωνικής πίεσης.
  • Να αναπτύξουν κριτική σκέψη γύρω από τα οικονομικά, κοινωνικά και ψυχολογικά αίτια της μόδας.
  • Να εξασκηθούν στην παραγωγή λόγου (γραπτού και προφορικού) με επιχειρηματολογία.
  • Να καλλιεργήσουν την ικανότητα συλλογής και ταξινόμησης πληροφοριών.

Υλικά:

  • Κείμενο: «Μόδα: Έκφραση ή Υποταγή;» (παραπάνω)
  • Πίνακες προς συμπλήρωση (3 πίνακες που προτείνω παρακάτω)
  • Φύλλα εργασίας
  • Πίνακας ή διαδραστικός πίνακας για προβολή διαφανειών
  • Υλικά για συζήτηση (καρτέλες με ερωτήσεις)

1. Εισαγωγή (15 λεπτά)

  • Ξεκινάμε με σύντομη συζήτηση: Τι είναι για εσάς η μόδα; Είναι έκφραση ή υποταγή;
  • Καταγράφουμε τις πρώτες ιδέες των μαθητών στον πίνακα.
  • Παρουσιάζουμε το βασικό κείμενο και το διαβάζουμε όλοι μαζί ή σε ομάδες.

2. Εργασία σε ομάδες – Ανάλυση κειμένου (20 λεπτά)

  • Χωρίζουμε την τάξη σε 3-4 ομάδες.
  • Κάθε ομάδα αναλαμβάνει να συμπληρώσει έναν από τους πίνακες:

Πίνακας 1: Θετικά και Αρνητικά της Μόδας
(π.χ. Δημιουργεί θέσεις εργασίας / Οδηγεί σε μιμητισμό)

Πίνακας 2: Παράγοντες που ενισχύουν τη μόδα
(ανά επίπεδο: Οικονομικό, Κοινωνικό, Ιδεολογικό, Ψυχολογικό, Επικοινωνιακό)

Πίνακας 3: Ρόλος Παιδείας – Οικογένειας – Μέσων
(Θετικός και αρνητικός ρόλος)

  • Κάθε ομάδα διαβάζει το σχετικό τμήμα και συμπληρώνει τον πίνακα.

3. Παρουσίαση και συζήτηση (20 λεπτά)

  • Κάθε ομάδα παρουσιάζει συνοπτικά τα ευρήματά της.
  • Ανοίγει συζήτηση με ερωτήσεις, π.χ.
    • Πώς μπορούμε να αντισταθούμε στην πίεση της μόδας;
    • Ποιος ρόλος είναι πιο σημαντικός για να έχουμε υγιή στάση;
    • Έχετε βιώσει προσωπικά πίεση από τη μόδα; Πώς το αντιμετωπίσατε;

4. Δημιουργική γραφή – Παραγωγή λόγου (25 λεπτά)

  • Εργασία ατομική ή σε ζευγάρια. Επιλέγουν μια από τις παρακάτω εργασίες: α. Να γράψουν μια παράγραφο ή μικρό δοκίμιο με θέμα:
    «Η μόδα σήμερα: Έκφραση της προσωπικότητας ή υποταγή στην κοινωνία;» β. Να φτιάξουν έναν φανταστικό διάλογο μεταξύ δύο νέων που διαφωνούν για τη μόδα (ο ένας υπέρ της μόδας ως έκφραση, ο άλλος ως υποταγή).

5. Αναστοχασμός και ολοκλήρωση (10 λεπτά)

  • Κοινή συζήτηση για το τι έμαθαν, τι τους εντυπωσίασε.
  • Τονίζουμε τη σημασία της κριτικής σκέψης και της ισορροπίας.
  • Δίνουμε ως εργασία να παρατηρήσουν μέσα στην επόμενη εβδομάδα τον ρόλο της μόδας στην καθημερινότητά τους και να γράψουν σύντομη αναφορά.

Προαιρετικά:

  • Μπορεί να γίνει προβολή βίντεο ή παρουσίαση με εικόνες μόδας και κοινωνικών τάσεων.
  • Να καλέσετε τους μαθητές να φέρουν περιοδικά μόδας ή να εξετάσουν προφίλ influencers και να τα σχολιάσουν κριτικά.

About Post Author

evi

Ονομάζομαι Εύη Πεπέ και είμαι εκπαιδευτικός-φιλόλογος-συγγραφέας. Είμαι πτυχιούχος της «Κλασικής Φιλολογίας» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) με μεταπτυχιακές σπουδές στις «Επιστήμες της Αγωγής» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ). Επίσης, διαθέτω σεμιναριακή επιμόρφωση στην «Ειδική Αγωγή» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ) και στην Εκπαίδευση Ενηλίκων του Ινστιτούτου Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης. Εργάζομαι στον χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης (σχολεία & φροντιστήρια) και συνεργάζομαι με τους εκδοτικούς οίκους 24γράμματα (https://24grammata.com/) και Upbility (https://upbility.gr/), ενώ δείγμα της δουλειάς μου έχει αναρτηθεί στους ιστοτόπους: study4exams.gr, lexigram.gr και https://users.sch.gr/ipap/index.htm
Happy
Happy
0 %
Sad
Sad
0 %
Excited
Excited
0 %
Sleepy
Sleepy
0 %
Angry
Angry
0 %
Surprise
Surprise
0 %

Average Rating

5 Star
0%
4 Star
0%
3 Star
0%
2 Star
0%
1 Star
0%

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Previous post ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ & ΓΕΛΙΟ-ΚΛΑΜΑ / ΧΙΟΥΜΟΡ ΣΑΤΙΡΑ / ΑΓΧΟΣ
Next post ΧΑΣΜΑ ΓΕΝΕΩΝ ΝΕΟΤΗΤΑ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ